Historyczne mecze polonistów z katowickimi zespołami

Przy okazji nadchodzącego spotkania postanowiliśmy nieco przenieść się w czasie, aby zobaczyć poszczególne rywalizacje z katowickimi ekipami. Dawniej koszykarze Polonii rywalizowali w dwóch najwyższych szczeblach rozgrywkowych z Baildonem i Rozwojem Katowice.

Baildon Katowice był najbardziej zasłużonym dla koszykówki klubem stolicy województwa śląskiego. Powstał w 1945 roku, a ostatecznie upadł w 2001 r., po tym, gdy huta Baildon stanęła w obliczu likwidacji. W 1966 r. koszykarze awansowali do II ligi (ówczesny drugi poziom rozgrywkowy). W kolejnych latach klub regularnie występował zazwyczaj na tym poziomie rozgrywkowym. Do 1995 r. w II lidze spędził aż 25 sezonów. Nie licząc sezonu 1989/90, cały ten czas spędził w dwóch najwyższych klas rozgrywkowych.

W sezonach 1969/70, 1977/78, 1985/86 Baildon występował w koszykarskiej Ekstraklasie. To jedyne w historii przypadki występowania zespołu z Katowic w najwyższej klasie rozgrywkowej polskiej koszykówki męskiej.

Swego czasu aspiracje zgłaszał inny podmiot ze stolicy województwa śląskiego, Rozwój Katowice. Klub powstały w 1925 r. przy kopalni Wujek, powołał do życia sekcję koszykówki w 1971 r. W latach 80. i na początku lat 90. spędził w sumie 6 sezonów w II lidze. Najlepszy w historii wynik to 4. miejsce w rozgrywkach 1990/91. Był to jednak ostatni sezon sekcji w historii klubu, po jego zakończeniu została zlikwidowana.

----------

Sezon 1969/70 – I liga

Końcowy bilans Polonii: 14 zwycięstw i 8 porażek, miejsce: 4

Baildon pierwszy raz zagościł w koszykarskiej Ekstraklasie w 1969 r. Katowiczanie awans wywalczyli rzutem na taśmę. W ostatniej kolejce sezonu 1968/69 wyprzedzili liderujący praktycznie cały sezon Górnik Wałbrzych.  

W swoim debiutanckim sezonie w najwyższej klasie rozgrywkowej, Baildon rywalizował m.in. z Polonią Warszawa. „Czarne Koszule” dowodzone przez trenera Andrzeja Gmocha ocierały się o medal, ostatecznie zajmując 4. miejsce. W lidze był to to najlepszy sezon polonistów od lat – a dokładniej od wicemistrzowskiego sezonu 1959/60 (w którym Polonia awansowała do półfinału Pucharu Europy). Później dopiero w 1970 r., „Czarne Koszule” znalazły się w czołowej czwórce mistrzostw Polski.

Ponadto w sezonie 1969/70, Polonia, z racji zdobycia Pucharu Polski w 1969 r., brała udział w europejskich rozgrywkach Pucharu Zdobywców Pucharów (późniejszy Puchar Saporty). Dotarła do ćwierćfinałów, gdzie zmierzyła się – podobnie jak w półfinale Pucharu Europy w 1960 r. – z Dynamo Tbilisi. „Czarnym Koszulom” rewanż się nie udał, przegrały oba mecze (77:82 w Warszawie i 82:92 na wyjeździe).

Z Baildonem Katowice Polonia w sezonie 1969/70 mierzyła się dwukrotnie. Oba mecze wygrała. Najpierw w 7. kolejce u siebie 105:69, a w 20. kolejce na wyjeździe 78:69.

Zespół z Katowic zajął przedostatnie, 11. miejsce i spadł do II ligi.

Skład Polonii w sezonie 1969/70: Marian Danieluk, Krzysztof Gula, Wojciech Jankowski, Stanisław Jędrzejewski, Adam Kobza, Ryszard Likierski, Krzysztof Mateja, Bolesław Morysiński, Andrzej Nowak, Jerzy Piskun, Zygmunt Prokop, Krzysztof Resich, Sławomir Rutkowski, Wiesław Wypych

Najlepsi strzelcy sezonu: Andrzej Nowak (śr. 22,6 pkt), Krzysztof Gula (śr. 17,6 pkt), Jerzy Piskun (śr. 11 pkt)

----------

Sezon 1977/1978 – I liga

Końcowy bilans Polonii: 9 zwycięstw i 19 porażek, miejsce: 9 (spadek)

W tamtym sezonie Polonia lizała rany po zakończeniu kariery przez Andrzeja Nowaka oraz odejściu do Legii Zdzisława Raczka. Nie załatano dziury po powołaniu do wojska (i wymuszonej grze w Legii) Zygmunta Prokopa, które miało miejsce w 1976 r. Efektem tego, po 27 sezonach nieprzerwanej gry w Ekstraklasie, zaledwie 2 lata po zdobyciu wicemistrzostwa z ligi, „Czarne Koszule” pierwszy raz w historii spadły z ligi.

Polonia Warszawa rozegrała aż 4 mecze z Baildonem Katowice. Dwa w ramach sezonu zasadniczego i kolejne dwa w turniejach o utrzymanie w lidze.

W fazie zasadniczej Polonia wygrała z Baildonem dwukrotnie: 88:85 w 10. kolejce na wyjeździe, 97:84 w 20. kolejce u siebie. W I turnieju grupy z zespołów z miejsc 5-10 rozgrywanym w Wałbrzychu „Czarne Koszule” pokonały zespół z Katowic 92:91. W drugim turnieju – tym razem rozgrywanym w Lublinie – Polonia pokonała Baildon 90:88.

„Czarne Koszule” zajęły przedostatnie 9. miejsce w lidze, wyprzedzając jedynie zespół z Katowic. Zarówno Polonia jak i Baildon zostały zdegradowane do II ligi.

Skład Polonii w sezonie 1977/78: Jerzy Bąk, Zbigniew Blimke, Jerzy Cyrul, Tomasz Faliszewski, Krzysztof Gula, Wojciech Jasiński, Cezary Kiersz, Jan Kwasiborski, Andrzej Pasiorowski, Andrzej Różycki, Marek Rudziński, Wiesław Tafil, Wojciech Urbaniak, Wiesław Wypych, Witold Ziółkowski

Najlepsi strzelcy sezonu: Jan Kwasiborski (śr. 23,7 pkt), Krzysztof Gula (śr. 16,9 pkt), Andrzej Pasiorowski (śr. 15,7 pkt)

----------

Sezon 1980/1981 – II liga (Grupa A)

Końcowy bilans Polonii: 27 zwycięstw i 9 porażek, miejsce: 2

Rok po spadku, Polonia powróciła do Ekstraklasy, jednak tylko na sezon. W rozgrywkach 1980/81 znalazła się w grupie A II ligi, razem z m.in. Baildonem Katowice.

W edycji 1980/81 „Czarne Koszule” zwyciężyły w 27 z 36 spotkań. To było za mało do awansu. Grupę A II ligi wygrała Polonia Bytom.

„Czarne Koszule” rywalizowały z Baildonem czterokrotnie (grano podwójne serie meczów w weekend). Pierwsze mecze sezonu między zespołami odbyły się w Katowicach. W 7. kolejce Baildon wygrał 87:87, ale w 8. serii zwyciężyła Polonia – 89:68. W rewanżach rozgrywanych w Warszawie w 25. I 26. kolejce, dwukrotnie triumfowały „Czarne Koszule”: 118:95 i 95:88.

Baildon Katowice zajął w tamtych rozgrywkach 6. miejsce

Skład Polonii w sezonie 1980/81: Jerzy Cybulski, Jacek Duda, Tomasz Faliszewski, Mirosław Gołda, Wojciech Jasiński, Cezary Kiersz, Wojciech Królik, Andrzej Różycki, Waldemar Sender, Ireneusz Staniszewski, Wiesław Tafil, Wojciech Urbaniak, Wiesław Wypych, Witold Ziółkowski

Najlepsi strzelcy sezonu: Mirosław Gołda (śr. 17,4 pkt), Wojciech Jasiński (śr. 13,9 pkt), Wiesław Wypych (śr. 13,3 pkt)

----------

Sezon 1981/1982 – II liga (Grupa A)

Końcowy bilans Polonii: 19 zwycięstw i 7 porażek, miejsce: 1 (awans do I ligi)

Następny sezon ligowy był bardzo wyrównany. Polonia Warszawa o 1. miejsce dające awans do Ekstraklasy biła się do samego końca sezonu. Ostatecznie miała o 1 mecz wygrany więcej niż znajdujące się tuż za nią zespoły Startu Lublin i Hutnika Kraków.

Polonia mierzyła się z Baildonem dwukrotnie, za każdym razem wygrywała: 97:83 u siebie, 77:72 na wyjeździe. Katowiczanie, tak jak rok wcześniej, zajęli 6. miejsce.

Skład Polonii w sezonie 1981/82: Jerzy Cybulski, Jacek Duda, Tomasz Faliszewski, Mirosław Gołda, Wojciech Jasiński, Cezary Kiersz, Wojciech Królik, Andrzej Magdziak Andrzej Różycki, Waldemar Sender, Jan Sielanko Ireneusz Staniszewski, Wiesław Tafil, Andrzej Trojanowski, Wojciech Urbaniak, Wiesław Wypych, Witold Ziółkowski

Najlepsi strzelcy sezonu: Mirosław Gołda (śr. 17,8 pkt), Wojciech Jasiński (śr. 15,4 pkt), Wiesław Wypych (śr. 12,9 pkt)

----------

Sezon 1983/84 – II liga (Grupa A)

Końcowy bilans Polonii: 26 zwycięstw i 10 porażek, miejsce: 2 (awans do I ligi po barażach)

Ponownie pobyt Polonii w Ekstraklasie zakończył się po roku. I znów w II lidze walczyła o czołowe miejsca. Tym razem mierząc się m.in. z dwoma z Katowic: oprócz Baildonu, „Czarne Koszule” mierzyły się z Rozwojem.

W tym sezonie rywalizacja warszawsko-katowicka miewała niezwykle emocjonujący przebieg. Od początku sezonu, Polonia, Baildon i Hutnik Kraków walczyły o zwycięstwo w lidze. Po pierwszej rundzie prowadził zespół z Nowej Huty. Miał 2 mecze zapasu nad zespołem z Katowic i 3 nad „Czarnymi Koszulami”. Przez większość rundy rewanżowej wydawało się, że 2. miejsce w lidze – premiowane awansem do baraży o I ligę – zajmie Baildon. Jednak w przedostatniej serii gier (w tamtym sezonie ponownie rozgrywano podwójne mecze) faworyzowani katowiczanie niespodziewanie przegrali z Unią Tarnów. Polonia wykorzystała to potknięcie rywali do awansu. W ostatniej kolejce dwukrotnie wygrała z Rozwojem Katowice i dzięki lepszemu bilansowi koszy zajęła 2. miejsce w grupie A II ligi. Awansowała tym samym do barażu o I ligę. W nim „Czarne Koszule” zajęły 1. miejsce, dzięki czemu powróciły do najwyższej klasy rozgrywkowej.

Wyniki meczów:

Z Baildonem Katowice: 9/10 kolejka (wyjazd): 70:81 (p), 55:65 (p), 27/28 kolejka (dom): 85:79 (w), 87:84 (w)

Z Rozwojem Katowice: 17/18 kolejka (dom): 94:79 (w), 76:73 (w), 35/36 kolejka (wyjazd): 98:68 (w), 80:65 (w)

Skład Polonii w sezonie 1983/84: Jarosław Goldberg, Wojciech Jasiński, Cezary Kiersz, Waldemar Kijanowski, Wojciech Królik, Krzysztof Lubaszka, Andrzej Magdziak, Andrzej Różycki, Jan Sielanko, Wiesław Tafil, Wojciech Urbaniak, Maciej Wódz, Witold Ziółkowski

Najlepsi strzelcy sezonu: Wiesław Trafil (śr. 17,5 pkt), Wojciech Jasiński (śr. 15 pkt), Andrzej Różycki (śr. 12 pkt)

----------

Sezon 1987/88 – II liga (Grupa A)

Końcowy bilans Polonii: 18 zwycięstw, 4 porażki, miejsce: 3

Do sezonu Polonia, któryż to raz w tamtej dekadzie, przystąpiła jako spadkowicz z Ekstraklasy. I tak jak kilka lat wcześniej – o awans toczyła niezwykle emocjonującą rywalizację o z zespołem z Katowic.

Na koniec sezonu aż trzy zespoły miały identyczny bilans: Polonia, Baildon i Hutnik Kraków. O ostatecznej kolejności decydowała mała tabela. W niej najlepiej wypadł zespół z Nowej Huty, który uzyskał bezpośredni awans, drugi był Baildon, dzięki czemu rywalizował w barażach o awans do I ligi (bez powodzenia). W tym wypadku najgorsze, nic nie dające 3. miejsce, przypadło „Czarnym Koszulom”. O wielkim pechu mógł mówić Baildon, który wyjazdowe mecze z Hutnikiem i Polonią przegrał ledwie o punkt!

Polonia mierzyła się z zespołem Katowic dwukrotnie. W 2. kolejce na wyjeździe przegrała 85:92, a w 13. kolejce u siebie wygrała 81:80.

Skład Polonii w sezonie 1987/88: Jarosław Goldberg, Waldemar Kijanowski, Wojciech Królik, Krzysztof Lubaszka, Andrzej Różycki, Tomasz Siruć, Ireneusz Staniszewski, Robert Tolik, Piotr Wiktorowski, Witold Ziółkowski, Robert Żak

Najlepsi strzelcy sezonu: Wojciech Królik (śr. 17,9 pkt), Robert Tolik (12,8 pkt), Jarosław Goldberg (12,4 pkt), Andrzej Różycki (12,4 pkt)

----------------------------------------------------------------

Bilans meczów:

- z Baildonem Katowice: 15 zwycięstw, 3 porażki:

w I lidze: 6 zwycięstw, 0 porażek

w II lidze: 9 zwycięstw, 3 porażki

- z Rozwojem Katowice: 4 zwycięstwa, 0 porażek

w II lidze: 4 zwycięstwa, 0 porażek

------------------------------------

Razem: 19 zwycięstw, 3 porażki

w I lidze: 6 zwycięstw, 0 porażek

w II lidze: 13 zwycięstw, 3 porażki

-----------------------------------------------------------------

Przy tworzeniu artykułu wykorzystano następujące źródła:

- K. Łaszkiewicz, "Polska koszykówka męska: 1928-2004"

- dane z portalu Plkhistory.ugu.pl

- Trybuna Robotnicza

- Rozwoj.info

- zasoby Koła Miłośników Historii Polonii Warszawa