< powrót

Historia koszykówki - jakie są jej początki? Jak powstała?

1 rok temu | 19.10.2022, 12:28 Historia koszykówki - jakie są jej początki? Jak powstała?

Historia koszykówki może wydawać się krótka. Sport ten wymyślił James Naismith w 1891 roku w Springfield i dziś zajmuje trzecią pozycję wśród sportów na świecie.

Obecnie koszykówka należy do jednych z najbardziej popularnych sportów na całym świecie i szacuje się, że interesuje się nią około miliardów osób, co stawia ja na trzecim miejscu pośród najpopularniejszych dyscyplin. Jaka jest jednak historia koszykówki? Kto ją wymyślił i jaką drogę przeszła koszykówka do momentu, w którym jest dzisiaj?

Początki historii koszykówki — kiedy rozegrano pierwszy mecz koszykówki

Osoba, której przypisuje się stworzenie koszykówki to James Naismith. Był to nauczyciel wychowania fizycznego w szkole YMCA w Springfield w stanie Massachusetts, który pochodził z Kanady. Sama organizacja może pochwalić się naprawdę dużym wkładem w rozwój sporty, gdyż jej członkowie odpowiadają również za powstanie siatkówki.

Zazwyczaj za datę powstania koszykówki uznaje się 21 grudnia 1891 roku, gdyż wtedy rozegrano pierwszy nieoficjalny mecz koszykówki. Doktor James Naismith czerpiąc z dyscyplin takich jak piłka nożna, stworzył grę, która pierwotnie miała minimalizować kontakt fizyczny, a także zawierała dużo biegania z piłką, czyli między innymi jej kozłowania oraz skakania. Było to efektem konkursu rozpisanego przez Radę Pedagogiczną szkoły Springfield YMCA Sport College.

Sam pomysł rozpoczął się od koszy na brzoskwinie. Pomysł Jamesa Naismitha po ich zobaczeniu i wzięciu polegał na przybiciu ich do balkonów po dwóch stronach sali gimnastycznej na wysokości około 10 stóp nad ziemią, tak by należało rzucać do koszy, lecz również by można było z nich wyciągnąć piłkę, gdyż w tamtych czasach kosze nie posiadały jeszcze otworu na swoim dnie. Sama nazwa tego sportu pochodzi właśnie od tych koszy. Tak właśnie nauczyciel, który prowadził wychowanie fizycznie w Springfield, wynalazł ten sport, który na samym początku miał 13 podstawowych zasad gry. Mówiły one o zakazie pchania i uderzania rywali, o zdobywaniu punktów poprzez wrzucenie piłki do kosza czy też o podziale gry na dwie połowę po 15 minut. Co ciekawe w razie wypadnięcia piłki, ta była przyznawana drużynie, która dotknęła ją jako pierwszą. Ponadto pierwotnie drużyny liczyły po 9 zawodników.

Inne ciekawe zasady z początku koszykówki to fakt, iż koszykarz po dwóch faulach był dyskwalifikowany do czasu zdobycia kolejnego punktu przez drużynę przeciwną.

11 marca 1982 roku rozegrano z kolei pierwsze oficjalne spotkanie w historii koszykówki. Zakończyło się wynikiem 5:1, co z dzisiejszej perspektywy wygląda nieco dziwnie. Niedługo później odbył się pierwszy międzyuczelniany mecz. Popularność koszykówki zaczęła wtedy dynamicznie rosnąć i chętnie grali w nią uczniowie szkół i nie tylko. Wymusiło to jednak zmiany w przepisach i w ten sposób w 1894 roku po raz pierwszy doszło do aktualizacji zasad koszykówki, co sprawiło, że dodano do niej rzuty wolne.

Profesjonalizacja sportu — powstanie pierwszych rozgrywek, ligi NBA, czyli krótka historia koszykówki

Już w 1898 roku stworzono pierwszą profesjonalne rozgrywki w historii nowego sportu, co jest naprawdę świetnym wynikiem, biorąc pod uwagę, że sport wynaleziono w 1891 roku. . Była to National Basketball League, czyli NBL. Upadła ona w 1904 roku, lecz przywrócono ją do życia 33 lata później. W roku upadku NBL koszykówka zadebiutowała również jako dyscyplina pokazowa podczas Igrzysk Olimpijskich w St Louis. Dwa lata później powstała z kolei organizacja Intercollegiate Athletic Association of the United States, która dziś znana jest jako NCAA (National Collegiate Athletic Association) i zarządza rozgrywkami pomiędzy koledżami w USA.

Znacznie ważniejsze dla nas było jednak stworzenie w 1932 roku organizacji FIBA, czyli Federation Internationale de Basketball Amateur. Jest to międzynarodowa federacja koszykówki i do dziś zarządza ona wszystkimi rozgrywkami międzynarodowymi. Poskutkowało to tym, że w 1934 odbyły się pierwsze oficjalne mistrzostwa świata w koszykówkę, rok później pierwsze Mistrzostwa Europy, a w roku 1936 kosz zadebiutował jako oficjalna dyscyplina olimpijska.

Najważniejsza data zarówno dla fanów koszykówki, jak i rozwoju koszykówki, to jednak rok 1949. Rok ten zmienił historię koszykówki, gdyż wtedy doszło do połączenia BAA, czyli Basketball Association of America z NBL. Tak właśnie powstała liga NBA, czyli absolutny koszykarski top, który do dziś stanowi najlepsze rozgrywki świata, na co wpływ ma między innymi fakt, iż rozgrywki te są kolebki koszykówki, czyli ze Stanów Zjednoczonych.

 Historia polskiej koszykówki — jak gra w koszykówkę trafiła do Polski?

Koszykówka trafiła na ziemie polskie jeszcze w czasach, gdy nasz kraj nie istniał. Po raz pierwszy w koszykówkę zagrały kobiety i miało tom iejsce 29 czerwca 1909 roku, 10 lat później stworzono z kolei pierwszy centralny turniej. Znacznie ważniejsze było jednak powołanie organu zarządzającego polską koszykówką, do czego doszło w 1928 roku. Wtedy założoną Polski Związek Gier Sportowych, który obecnie rozbity jest na wiele innych związków.

Istnienie naszego związku sprawiło między innymi, że w 1934 roku Polska przystąpiła do FIBA. W podobnym okresie nasi koszykarze rozpoczęli również branie udziału w profesjonalnych zawodach. Wtedy też, a dokładniej w roku 1938 polskie koszykarki zwyciężyły w grupie między innymi ze Szwajcarami i Francuzami. Ostatni mecz polki rozgrywały z Francuzami, co biorąc pod uwagę terminarz w tamtym czasie, mogłoby zostać uznane za mecz o brąz, który na szczęście padł łupem Polek.

Inne polskie sukcesy na arenie międzynarodowej również dotyczą przede wszystkim kobiet. Zdobyły one złoto podczas Mistrzostw Europy w roku 1999, czy też wicemistrzostwie w latach 1980,1981. Polscy koszykarze z kolei zdobyli „tylko” jedno trofeum. Mowa tu to srebrze Mistrzostw Europy, które zostało sięgnięte przez mężczyzn w roku 1963. Od wtedy udało nam się na przykład wrócić do czołówki Eurobasketu zajmując czwarte miejsce. Z kolei na Mistrzostwach Świata w 2019 roku zdobyli miejsce w pierwszej ósemce, co biorąc pod uwagę ja trudne życie mają fani polskiej koszykówki, jest naprawdę sporym osiągnięciem. Jeśli jesteś fanem tej dyscypliny i szukasz akcesoriów do koszykówki, sprawdź ofertę sklepu Decathlon. W asortymencie znajdują się buty do koszykówki, piłki, kosze, odzieeż oraz wiele innych ciekawych produktów.